Never thought I would be invited by the Royal Society for Music History of The Netherlands to discuss whiteness and institutional racism in the music industry, but on December 12th, 2020 this was the case! Check out my contribution to their Musicological Expo 2020 on Music and Whiteness in The Netherlands.

Music and Whiteness in The Netherlands

Thank you to KVNM for inviting me to share my perspective on Music and Whiteness in The Netherlands. A perspective I would like to illustrate based on an experience that has shaped my thinking and doing as an artist of color in a predominantly white society.

It is an experience I went through a few years ago, when I participated in a Musical Entrepreneurship Masterclass. Even though I had been active in the music industry for quite some time as an independent artist, I felt like I was lacking the networks and insights necessary to break through in the Dutch music industry. This masterclass offered lectures and small group sessions with gatekeepers of the Dutch music industry, allowing participants to get feedback on their work. A great way I thought to take my music to the next level.

In one of those sessions I showed my music to a well established A&R manager, a white man. It was music that had already been released and became a top 3 hit song in Suriname. This music I was so proud of, as it reflected my authentic identity as an Indo-Caribbean woman born and raised in The Netherlands. Elements of western pop, rock and hiphop combined with reggae rhythms of the Caribbean and bhangra beats from South Asia. It was a sound that came natural to me, as it was the sound I grew up with.

Yet the first thing this A&R manager said was: “I feel your identity is missing.” I was confused, thinking I didn’t understand him right. “What do you mean,” I asked. “Why don’t you do something with Bollywood?” he responded. I now understood his question was based on a stereotype idea of Indian artists and decided to challenge that. “I didn’t grow up with Bollywood music. I grew up with Indo-Caribbean music like you hear reflected in these songs. This is my identity.” He did not seem to grasp what I was saying and continued: “I still think you should stick with Bollywood.” He proceeded to mention a well known Moroccan-Dutch artist and said: “I also told her to stick with her Moroccan culture in her music.” The rest of the all white group agreed with his perspective.

To me, this interaction is the perfect example of the many ways in which whiteness impacts artists of color in The Netherlands. Allow me to highlight a few.

  • Let’s take the limited framework of reference that is often linked to whiteness. To this white man my authentic identity as an artist, didn’t make any sense because he was not exposed nor educated on the diversity within my community. His only reference point was “Bollywood” and anything deviating from that was illogical to him.
  • Let’s take the arrogance to maintain that limited perspective. Even when I challenged him on his perspective of my identity, he decided his perception of me was superior to the way I identified myself. Rather than asking: “help me understand”, he simply decided his perspective was a better fit for my artistic identity than my authentic experience.
  • Let’s take the stay in your lane approach he imposed, when he decided that artists of color, whether you are Indo-Caribbean or Moroccan, should only make music linked to their specific cultural background. Apparently we are only eligible for success if we stay inside the box this white man wants us in. To what extent does he expect the same from white artists? Or are they allowed to practice any genre they please?
  • Let’s take the group dynamic in this interaction. As I have often experienced, I was the only person of color in this group. Perhaps if I was in a one-on-one conversation I could have mustered the strength to keep challenging the stereotype ideas I was confronted with. But when the entire group supports the stereotype ideas, based on the same limited framework the A&R manager expressed, and therefore validates his perspective, you experience battle fatigue. You no longer want to engage in either this specific conversation or the group all together.
  • Let’s take the position of power that he occupies. As an A&R Manager he was a gatekeeper to success for many artists. When he decides you’re not good enough, you don’t get access to spaces and platforms you need as an artist. And his definition of not good enough was based on stereotype images rather than innovative and refreshing expressions of identity.

What struck me the most however, was the realization that this wasn’t just the perspective of this individual white man. He was actually a reflection of the structural challenge I was facing regarding assessment of qualities, access and opportunity.

I can now look back on it and critically reflect on this interaction and how it’s related to institutional racism. But at that time I felt discouraged and insecure. I knew I was a good artist, great in fact, because I felt the love people showed me when I performed and released music. I had achieved a lot as an independent artist, but in this interaction with someone the industry regarded as an authority I started to doubt myself.

I have often asked myself what I could have done differently in that interaction to really challenge him. How I could have countered his colonial ideas with a decolonial perspective. At that specific moment however I didn’t have the language to address this.

Now I realize I asked the wrong question. It wasn’t about what I could have done differently. It was about what he could have done differently, being in a position of power that he was in. In challenging racism and colonial legacy we often focus on the victims of it and how it impacts their lives. But if we truly want to challenge racism and colonial legacy, we need to focus on what white people, and more importantly white institutions and power structures, can do differently.

  • If a limited framework of reference is identified, find ways to broaden your horizon.
  • If your perspective is being challenged as limited, rather than defending it, find ways to learn and understand your own world view isn’t universal but shaped by your specific upbringing and cultural framework.
  • If you’re part of the majority in a group dynamic, allow room for the perspectives and experiences that are marginalized.
  • If you’re in a position of power, be willing to share power or even give up power to truly level the playing field.

Either way, this specific experience turned out to be crucial in my evolution as an artist. It was through this interaction that I realized my chances of success in the Dutch music industry were limited, at least if I wanted to be my authentic artistic self. It would never be considered “good enough” according to the white criteria of quality.

It was that specific experience that encouraged me to be my unapologetic self. Up until that point I always tried to navigate white spaces in a way that would keep the door to success open for me. It meant keeping the white audience and gatekeepers comfortable enough by keeping my political views to myself and showing parts of my identity they could relate to.

This interaction made me realize I no longer wanted to play this game. I was politically active, this influenced my art and I wanted to be able to express that without limitations. I decided to let go of aspirations of commercial success and dedicate my art in service of social change. My art was no longer about me, but about uplifting and empowering my community. It was a liberating process, to no longer have to relate to white perceptions of my art.

In doing so, indeed the door to commercial success closed. After having released The Uprising, a decolonial art project based on music and film, mainstream white platforms that had previously always invited me to promote my music no longer extended invitations. But when one door closes, another door opens. While a lot of art venues no longer engaged, community driven organizations and platforms reached out to me. A new audience connected with me, based on a collective struggle. This audience didn’t require me to make them feel comfortable, but appreciated my critical thinking. This audience understood my identity and embraced my artistic expression of that. This audience was diverse itself and therefore inspired me to learn from them. And this audience was building their own venues and stages as part of a bigger movement aimed at social justice.

Even though whiteness is still part of the music industry it no longer holds power over me. But more importantly, I suspect that in the future, whether it’s distant or near, it will lose it’s power over institutions as well. So the question for white institutions becomes how to move forward in this changing society and power dynamics. I don’t have the answers, but look forward to your thoughts and reflections on this. Thank you.Nooit gedacht dat ik door de Koninklijke Vereniging voor Muziekgeschiedenis van Nederland zou worden uitgenodigd om te spreken over witheid en institutioneel racisme in de muziekindustrie, maar op 12 december 2020 was het zover! Check mijn bijdrage aan hun Musicological Expo 2020 over muziek en witheid in Nederland.

Muziek en witheid in Nederland

Dank aan de KVNM voor de uitnodiging om mijn kijk op muziek en witheid in Nederland te delen. Een perspectief dat ik zou willen illustreren op basis van een ervaring die mijn denken en doen als artiest van kleur in een overwegend witte samenleving heeft gevormd.

Het is een ervaring die ik een paar jaar geleden heb meegemaakt, toen ik deelnam aan een Masterclass Muzikaal Ondernemerschap. Hoewel ik al geruime tijd actief was in de muziekindustrie als onafhankelijk artiest, had ik het gevoel dat ik de netwerken en inzichten miste die nodig waren om door te breken in de Nederlandse muziekindustrie. Deze masterclass bood lezingen en kleine groepssessies met poortwachters van de Nederlandse muziekindustrie, waardoor deelnemers feedback konden krijgen op hun werk. Een geweldige manier om mijn muziek naar een hoger niveau te tillen, zo dacht ik.

In één van die sessies liet ik mijn muziek horen aan een gevestigde A&R-manager, een witte man. Het was muziek die al was uitgebracht en een top 3 hit was in Suriname. Deze muziek waar ik zo trots op was, omdat het mijn authentieke identiteit weerspiegelde als een Indo-Caribische vrouw geboren en getogen in Nederland. Elementen van westerse pop, rock en hiphop gecombineerd met reggaeritmes uit het Caribisch gebied en bhangra beats uit Zuid-Azië. Het was een sound dat voor mij van nature kwam, want het was het geluid waarmee ik ben opgegroeid.

Maar het eerste dat deze A&R-manager zei, was: “Ik heb het gevoel dat jouw identiteit ontbreekt.” Ik was in de war en dacht dat ik hem niet goed begreep. “Wat bedoel je?” vroeg ik. “Waarom doe je niets met Bollywood?” vervolgde hij toen. Ik begreep nu dat zijn vraag gebaseerd was op een stereotype idee van Hindostaanse artiesten en besloot dat uit te dagen. “Ik ben niet opgegroeid met Bollywood-muziek. Ik ben opgegroeid met Indo-Caribische muziek zoals je die terug hoort in deze liedjes. Dit ís mijn identiteit. ” Hij leek niet te begrijpen wat ik zei en vervolgde: “Ik vind nog steeds dat je Bollywood moet doen.” Hij noemde vervolgens een bekende Marokkaans-Nederlandse artiest en zei: “Ik heb haar ook gezegd dat ze in haar muziek dichtbij haar Marokkaanse cultuur moet blijven.” De rest van de volledig witte groep was het met zijn perspectief eens.

Voor mij is deze interactie het perfecte voorbeeld van de vele manieren waarop witheid invloed heeft op artiesten van kleur in Nederland. Laat mij een paar noemen.

  • Laten we eens kijken naar het beperkte referentiekader dat vaak gepaard gaat met witheid. Voor deze witte man was mijn authentieke identiteit als artiest onbegrijpelijk, omdat hij niet werd blootgesteld aan of opgeleid over de diversiteit binnen mijn gemeenschap. Zijn enige referentiepunt was “Bollywood” en alles wat daarvan afwijkt was onlogisch voor hem.
  • Laten we de arrogantie nemen om dat beperkte perspectief te behouden. Zelfs toen ik hem uitdaagde over zijn perspectief op mijn identiteit, besloot hij dat zijn perceptie van mij superieur was aan de manier waarop ik mezelf identificeerde. In plaats van te vragen: “help mij het te begrijpen”, besloot hij eenvoudigweg dat zijn perspectief beter bij mijn artistieke identiteit paste dan bij mijn eigen authentieke ervaring.
  • Laten we eens kijken naar de ‘blijf in jouw hokje‘-benadering die hij oplegde, toen hij besloot dat artiesten van kleur, of je nu Indo-Caribisch of Marokkaans bent, alleen muziek mochten maken die verband hield met hun specifieke culturele achtergrond. Blijkbaar komen we alleen in aanmerking voor succes als we in de box blijven waar deze witte man ons in wilt hebben. In hoeverre verwacht hij hetzelfde van witte artiesten? Of mogen zij elk genre beoefenen dat ze willen?
  • Laten we de groepsdynamiek in deze interactie eens bekijken. Zoals ik vaak heb ervaren, was ik de enige persoon van kleur in deze groep. Als ik een één-op-één gesprek had gehad, had ik misschien de energie kunnen verzamelen om de stereotype ideeën waarmee ik werd geconfronteerd te blijven uitdagen. Maar wanneer de hele groep de stereotype ideeën ondersteunt, gebaseerd op hetzelfde beperkte kader dat de A & R-manager uitdrukte, en daarom zijn perspectief legitimeert, ervaar je gevechtsmoeheid. Je wilt niet langer deelnemen aan dit specifieke gesprek of de groep in zijn geheel.
  • Laten we de machtspositie nemen die hij inneemt. Als A&R-manager was hij voor veel artiesten een poortwachter naar succes. Als hij besluit dat je niet goed genoeg bent, krijg je geen toegang tot ruimtes en platforms die je als artiest nodig hebt. En zijn definitie van niet goed genoeg was gebaseerd op stereotype beelden in plaats van op vernieuwende en verfrissende uitingen van identiteit.

Wat me echter het meest opviel, was het besef dat dit niet alleen het perspectief was van deze individuele witte man. Hij was in feite een weerspiegeling van de structurele uitdaging waar ik voor stond met betrekking tot het beoordelen van kwaliteiten, toegang en kansen.

Ik kan er nu op terugkijken en kritisch nadenken over deze interactie en hoe deze verband houdt met institutioneel racisme. Maar op dat moment voelde ik me ontmoedigd en onzeker. Ik wist dat ik een goede artiest was, geweldig zelfs, omdat ik de liefde voelde die mensen me toonden toen ik optrad en muziek uitbracht. Ik had als onafhankelijk artiest veel bereikt, maar in deze interactie met iemand die de industrie als een autoriteit beschouwde, begon ik aan mezelf te twijfelen.

Ik heb mezelf vaak afgevraagd wat ik anders had kunnen doen in die interactie om hem echt uit te dagen. Hoe ik zijn koloniale ideeën had kunnen tegengaan met een dekoloniaal perspectief. Op dat specifieke moment had ik echter niet de taal om dit aan te pakken.

Nu realiseer ik me dat ik de verkeerde vraag heb gesteld. Het ging er niet om wat ik anders had kunnen doen. Het ging over wat hij anders had kunnen doen, in een machtspositie waarin hij verkeerde. Bij het bestrijden van racisme en koloniale erfenis concentreren we ons vaak op de slachtoffers ervan en hoe dit hun leven beïnvloedt. Maar als we racisme en koloniale erfenis echt willen bestrijden, moeten we ons concentreren op wat witte mensen, en nog belangrijker, witte instellingen en machtsstructuren, anders kunnen doen.

  • Als er een beperkt referentiekader wordt vastgesteld, zoek dan manieren om jouw horizon te verbreden.
  • Als jouw perspectief als beperkt wordt uitgedaagd, in plaats van het te verdedigen, zoek dan manieren om te leren en te begrijpen dat je eigen wereldbeeld niet universeel is, maar wordt gevormd door jouw specifieke opvoeding en culturele kader.
  • Als je deel uitmaakt van de meerderheid in een groepsdynamiek, geef dan ruimte voor de perspectieven en ervaringen die worden gemarginaliseerd.
  • Als jij je in een machtspositie bevindt, wees dan bereid om macht te delen of zelfs macht op te geven om het speelveld echt gelijk te trekken.

Hoe dan ook, deze specifieke ervaring bleek cruciaal te zijn in mijn evolutie als kunstenaar. Door deze interactie besefte ik dat mijn kansen op succes in de Nederlandse muziekindustrie beperkt waren, tenminste als ik mijn authentieke artistieke zelf wilde zijn. Het zou volgens de witte kwaliteitscriteria nooit als “goed genoeg” worden beschouwd.

Het was die specifieke ervaring die me aanmoedigde om mijn ‘unapologetic self’ te zijn. Tot dat moment probeerde ik altijd door witte ruimtes te navigeren op een manier die de deur naar succes voor mij open zou houden. Het betekende dat ik het witte publiek en de poortwachters zich voldoende op hun gemak moesten houden door mijn politieke opvattingen voor mezelf te houden en delen van mijn identiteit te laten zien waarmee zij zich konden identificeren.

Deze interactie deed me beseffen dat ik dit spel niet langer wilde spelen. Ik was politiek actief, dit beïnvloedde mijn kunst en ik wilde dat zonder beperkingen kunnen uiten. Ik besloot de ambities van commercieel succes los te laten en mijn kunst in dienst te stellen van sociale verandering. Mijn kunst ging niet langer over mij, maar over het verheffen en versterken van mijn gemeenschap. Het was een bevrijdend proces, om me niet langer te hoeven verhouden tot witte percepties van mijn kunst.

Hiermee sloot inderdaad de deur naar commercieel succes. Na het uitbrengen van The Uprising, een dekoloniaal kunstproject gebaseerd op muziek en film, stopten de uitnodigingen van witte platforms die me voorheen altijd podium hadden geboden. Maar als een deur sluit, gaat een andere deur open. Hoewel veel kunstpodia zich op de achtergrond hielden, namen grassroots organisaties en platforms contact met me op. Een nieuw publiek kwam met mij in aanraking, gebaseerd op een collectieve strijd. Dit publiek hoefde ik niet op hun gemak te stellen, zij waardeerde mijn kritische denkwijze. Dit publiek begreep mijn identiteit en omarmde mijn artistieke uiting daarvan. Dit publiek was zelf divers en inspireerde me daarom om van hen te leren. En dit publiek bouwde hun eigen podia en podia als onderdeel van een grotere beweging gericht op sociale rechtvaardigheid.

Hoewel witheid nog steeds deel uitmaakt van de muziekindustrie, heeft het niet langer de macht over mij. Maar wat nog belangrijker is, ik vermoed dat het in de toekomst, of het nu ver weg is of dichtbij, ook zijn macht over instellingen zal verliezen. Dus de vraag voor witte instellingen wordt hoe ze verder kunnen gaan in deze veranderende samenleving en machtsdynamiek. Ik heb de antwoorden niet, maar kijk uit naar gedachten en reflecties hierover. Dank u.